İngilizce ‘inverter’ kelimesinin Türkçe’deki karşılığıyla ilgili belirsizlik
İngilizce’deki inverter (power inverter) kelimesi doğru akımı alternatif akıma çeviren cihaz ya da elektriksel devreyi ifade eder. Maalesef diğer birçok teknik terimde olduğu gibi Türkçe karşılığı tam oturmamıştır. Değişik kaynaklarda kullanılan karşılıkları aşağıda görebilirsiniz.
| TDK | Google sıklığı | Wikipedia | Tureng sözlük | Vikisözlük | Zargan | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| İnverter | - | 85M | invertör'e yönlendiriliyor | redresör * evireç * evirici * inverter * enversör * evirgeç * dönüştürücü | - | DC'yi AC'ye çeviren cihaz * çevireç |
| İnvertör | - | 640K | DC'yi AC'ye çevirir | çevirici * evirici | - | invertor * inverter |
| Çevirgeç | anahtar | 7,8K | - | converter * transducer | cyclotron | commutator * turnstile |
| Evirici | - | 418K | DC'yi AC'ye çevirir * İnvertör maddesiyle birleştirilmesi öneriliyor | inverter * invertör | - | - |
| Evireç | - | 2,4K | - | inverter | DC'yi AC'ye ya da AC'yi DC'ye çevirir * enversör | - |
| Evirgeç | - | 3,7K | - | inverter | Saç üzerinde pişirilen yufka ekmekleri çevirmeye yarayan uzun, yassı tahta araç, pişirgeç | - |
| Enversör | - | 27K | - | inverter | - | - |
| Redresör | doğrultmaç | 176K | Doğrultucu * AC'yi DC'ye çevirir | inverter * redressor * rectifier | doğrultmaç * doğrultucu | converter * inverter * rectifier * invertor |
| Çevireç | - | 3,4K | - | converter * convertor | DC'yi AC'ye ya da AC'yi DC'ye çevirir * konvertisör | convertor |
Bulgular
- DC akımı AC akıma çeviren doğrultucu (veya redresör/doğrultmaç) (İng. rectifier) ile karıştırılması bariz bir hatadır.
- Evireç, enversör, çevireç ve çevirgeç kelimelerinin oturmuş karşılıkları ve kullanımları yoktur, kullanılmamaları daha uygundur.
- ‘İnverter’ kelimesi doğru bir karşılık olmakla beraber ‘invertör’ Türkçe ağız yapısına ve daha önce Türkçe’ya aktarılmış yabancı kelimelerde (redresör, kompaktör, kompresör vb.) uygulanan yöntem açısından daha uygundur/tutarlıdır.
- Evirici bu anlamda kullanılmaktadır, ama kullanımı henüz invertör kadar yaygınlaşmamıştır.
- Evirgeç saç üzerinde pişirilen yufka ekmekleri çevirmeye yarayan uzun, yassı tahta araç, pişirgeç anlamında yöresel bir kelimedir.
- Wikipedia sınıfı geçmiş, Türk Dil Kurumu ise bu kelimede yine sınıfta kalmıştır.
- Google’de Türkçe ‘inverter’ kelimesinin sıklığının bu kadar yüksek çıkmasının sebebi hesaba İngilizce ‘inverter’ kelimenin de dahil olmasıdır.
Sonuç
AC akımı DC akıma çeviren cihaz için kullanılan İngilizce ‘inverter’ kelimesi için Türkçe’de en uygun karşılık şu an için ‘invertör’ kelimesidir. ‘Evirici’ kullanımı da uygundur.